Latex

2019(e)ko urtarrilaren 23(a), asteazkena

DBH 4 E ZIENTZIA: USAIMENA DASTAMENA

Usaimena

Sudurra usaimenaren zentzumen-organoa da. Zentzumen hartzaileak haren barnean daude, eta pituitario horia osatzen dute. 

Usaimenaren hartzaileek gas-egoeran dauden substantzia kimikoak hautematen dituzte, eta informazio hori garunera igortzen dute, usaimen-nerbioaren bidez. Garunak informazioa hartzen du, eta usain-sentsazioa sortzen.

Usaimenaren bidez, askotariko substantzia kimikoak bereiz ditzakegu.

Dastamena

Dastamenaren zentzumen-hartzaileak ahoaren barnean daude, dastamen-papiletan. Haien bidez, substantzia kimiko disolbatuak bereiz ditzakegu.
Dastamen-papilak nerbio-zelulak dituzten irtenguneak dira. Listuan disolbatutako substantzia kimikoak dira hartzen dituzten estimuluak, oinarrizko lau zaporeei dagozkienak: gozoa, gazia, garratza eta mingotsa.

Usaimena eta dastamena oso lotuta daude. Ahoan janariren bat sartzen dugunean, hura osatzen duten substantzietako batzuk listuan disolbatzen dira, eta dastamen-papilak kitzikatzen dituzte. Beste substantzia batzuk lurrundu egiten dira, eta sudurrera iristen. Hortaz, elikagaien zaporea dastamen- eta usaimen-sentsazioen nahastea da.